background

Co kryje w sobie jezioro Jamno?

Jamno jest rozległym, ale za to płytkim, przybrzeżnym jeziorem na Wybrzeżu Słowińskim, które jest odcięte mierzeją od Morza Bałtyckiego. Powstało w miejscu dawnej zatoki morskiej. Nazwę jezioro otrzymało w 1948 roku i zastąpiła ona wcześniejszą niemiecką Jamunder. Jezioro zwane jest też Gamel lub Gemel. Jezioro Jamno zajmuje wschodnią część Drawieńskiego Parku Narodowego. Historycznie Jamno leżało na terenie Koszalina, które funkcjonowało jako miasto portowe. W 1690 roku silny sztorm zniszczył połączenie miasta z morzem i otwarł je w miejscu, które przetrwało do dzisiaj.

 

 

Położenie jeziora Jamno

Jezioro Jamno zlokalizowane jest w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, w gminie Mielno. Zbiornik posiada stałe połączenie z Morzem Bałtyckim za pośrednictwem Jamieńskiego Nurtu, znajdującego się około 2 km za Unieściem. Ujście jeziora do morza w trakcie sztormu jest bardzo często zasypywane. Nad jeziorem Jamno położone są miejscowości turystyczne: Mielno, Łazy, Osieki i Koszalin.

 

 

Co kryje w sobie jezioro Jamno?

 

 

Powierzchnia zbiornika, według różnych szacunków, wynosi około 2200 ha. Pod względem wielkości Jamno zajmuje dziewiąte miejsce w kraju, a w województwie – trzecie. Objętość jeziora Jamno wynosi ponad 31 tysięcy km3. Średnia głębokość jeziora to 1,4 m, a maksymalna wynosi 3,9 m. Lustro wody zbiornika zlokalizowane jest na wysokości 0,1 m n.p.m. Kształt jeziora Jamno jest nieregularny i rozszerza się w kierunku wschodnim. Całkowita powierzchnia przekracza 500 km2.

 

 

Cieki wpadające do jeziora Jamno

Do jeziora Jamno uchodzą dwie rzeki – Dzierżęcinka i Unieść, wpada do niego również struga Strzelnica oraz kanały: Dobiesławiec i Łabusz. Jamieński Nurt, czyli kanał łączący jezioro z Morzem Bałtyckim, ma długość około 700 m. Uzupełnia go dwustumetrowy falochron.

 

 

Czystość jeziora Jamno

Jamno mieści się w III klasie czystości, więc jego stan z biegiem lat uległ poprawie. Do jeziora niestety wpadają bezpośrednio lub pośrednio ścieki, w tym wody z oczyszczalni w Unieściu. Oczyszczalnia gromadzi w sobie wody komunalne z Mielna, Unieścia oraz Łaz, a także wody deszczowe i pochłodnicze z gorzelni w Osiekach. Poprzez Dzierżęcinkę do jeziora Jamno uchodzą wody z oczyszczalni komunalnej Koszalina oraz ścieki z oczyszczalni w Boninie. Rzeką Unieść wpadają oczyszczone ścieki z Sianowa. Ponadto zbiornik otrzymuje jeszcze spływy z pobliskich gruntów ornych. Wbrew wpływającym do niego ściekom jezioro posiada zdolność samooczyszczania – warstwy wody mieszają się ze sobą za pośrednictwem wiatru. Czysta woda morska jest wtłaczana do jeziora w trakcie sztormu. Dzięki temu niemożliwe jest tworzenie się obszarów beztlenowych w jeziorze. Bywają jednak sytuacje, kiedy jezioro Jamno zalewa maź i nieprzyjemny zapach. Przyczyną takiej sytuacji są najczęściej sinice. Okolice jeziora, a więc gmina Mielno, uznawane są za przyjazne Bałtykowi, ponieważ kładzie się tam duży nacisk na ochronę środowiska. Na jeziorze Jamno planowana jest inwestycja, która ma uratować zbiornik przed degradacją. Plan naprawczy ma obejmować przebudowę wrót sztormowych wraz z montażem specjalnym zasuw. To sprawi, że wrotami będzie można sterować i zapewnić jezioru stałą wymianę wody z Bałtykiem.

 

 

Przyroda w obrębie jeziora Jamno

 

 

jeziorze Jamno dominują: leszcz, sandacz, węgorz europejski oraz lin, karaś, szczupak pospolity, okoń, płoć, krąp, jazgarz i troć wędrowna. Ciekawym gatunkiem, bytującym w jeziorze Jamno, jest minóg rzeczny, który jest ściśle chroniony, a wyglądem przypomina pijawkę. Bujną roślinność podwodną tworzą rdestnice, rogatki i wywłóczniki. Rośliny wodne pełnią funkcję stabilizującą dno jeziora. Szuwary nad jeziorem Jamno są słabo rozwinięte.

 

 

Atrakcje nad jeziorem Jamno

 

 

Jezioro słynie ze sportów wodnych i przyciąga ich miłośników. Znajduje się tutaj kilka wypożyczalni sprzętu wodnego, w tym rowerów, łodzi wiosłowych i szybkich motorówek. Nad zbiornikiem zlokalizowane są liczne przystanie żeglarskie, a w sezonie pływają statki wycieczkowe. Jedną z największych atrakcji nad jeziorem Jamno jest rejs stateczkiem Mila, który wypływa codziennie z pomostu w pobliżu przystani. Po jeziorze pływał także do niedawna tramwaj wodny Koszałek, który kursuje na trasie Mielno-Jamno (dzielnica Koszalina). Funkcjonuje tutaj również przystań jachtowa. Amatorzy wędkowania mogą skorzystać z możliwości jeziora, wykupując wcześniej specjalne zezwolenie w Gospodarstwie Rybackim w Mielnie. Wzdłuż jeziora prowadzą malownicze trasy spacerowe, otoczone szuwarami, z których można podziwiać zachwycające zachody słońca, centrum Mielna i Unieścia oraz Górę Chełmską w Koszalinie. Wzdłuż jeziora prowadzi także szlak rowerowy, którym można dojechać z Mielna. Trasa wokół jeziora liczy sobie 30 km.

 

 

Ciekawostki o jeziorze Jamno

Z biegiem lat jezioro Jamno uległo spłyceniu. Jeszcze na początku XX wieku jego średnia głębokość wynosiła 1,75 m. W pobliżu jeziora zlokalizowane są pola namiotowe, ale coraz większą popularnością cieszą się pływające domki na jeziorze, tzw. houseboats. Domki skupiają się w dwie wioski na wodzie – 10 domków w Mielnie i 4 w Unieściu. Jezioro Jamno zajmuje ⅔ powierzchni Mielna.